Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Araştırmaları Merkezi NASA’dan Bennu asteroitiyle ilgili iki gelişme:
- Asteroitin üzerindeki taşlar patlayıp dışarıya saçılıyor. Bu niye önemli? Çünkü asteroitlerin ölü olduğu düşünülüyordu. Ve bu patlamaların nedeni bilinmiyor.
- 1 yıldır Bennu’nun yörüngesinde olan insansız uzay sondası Osiris-REx‘in ineceği yer karar verildi. Asteroitin kuzey kutbuna yakın Nightingale adlı bölgeye inecek.
ASTEROİTE İNECEK, ÖRNEĞİ 2023’TE DÜNYA’YA GETİRECEK
Dünya’ya her 6 yılda bir yakın mesafeden geçen asteroit Bennu’nun etrafında bir yıldır dönen OSIRIS-REx, özel kameralar ve araç gereçler ile asteroitin taşlık yüzeyini inceliyor ve haritasını çıkarmaya çalışıyor. OSIRIS-Rex 2020’de Bennu’ya inecek ve örnek toplayıp bu örnekleri 2023’te Dünya’ya getirecek. Bu örnekler bilim adamları için asteroitleri anlamamızda çığır açacak bir beklenti.
Dünya’ya yakın asteroitlerin uzaydan insan hayatı için ne büyük bir tehdit olduğunu biliyoruz. NASA uzayda sürpriz dolu keşiflere devam ediyor: Asteroit Bennu’nun üzerinden taşlar patlıyor… Sebebini anlamadıkları bu taş püskürtme olayına şahit olmak yeni sorular getirdi beraberinde.
UZAYA TAŞLAR KUSARAK DOLAŞIYOR
Osiris-Rex’i hedef gösteren Arizona Üniversitesi’nde astronom ve bilim adamı olarak görev yapan Carl Hergenrother “Şu ana kadar hiçkimse aktif bir asteroiti bu kadar yakından görmedi” dedi. Bu gözlem de daha düne kadar asteroitleri değişmeyen ölü gövdeler olarak görenlere tersini ispatlayan sağlam bir kanıt oldu.
Bugüne kadar üç olay gözlendi: Bennu her birinde uzaya 100 cm boyutlu asteroit parçası kusuyordu ve çok sayıda kütle de böcek sürüsü bulutu gibi Bennu etrafında dönüyordu. Değişik yörüngeler bu kütle püskürtme aktivitesinin olağan bir şey olduğunu öne sürüyor ve yüzeyinin sadece belli bir bölgesinde değil, her yerinde oluştuğunu gösteriyor. Üç gözlemden sonra daha küçük püskürtmelerde görüldü.
MİNİK TAŞLAR SAÇAN UZAY ZOMBİSİ
Asteroit Bennu aslında canlı değil sıcak bir çekirdeğe sahip değil. Bu da onun jeolojik aktiviteden yoksun bırakıyor ama Carl Hergenrother ve birlikte çalıştığı bilim adamlarına göre aslında tam olarak ölü de sayılmaz… Güneş Sistemi’ni dolaşan, hapşırdığında etrafa minik taşlar saçan bir uzay zombisi…
Kimileri gülle gibi tekrar yüzeye dönüyor… Kimileri ise uzayın sonsuz derinliğinde kayboluyor. Carl Hergenrother’in ilgisini çeken şey ise bu gülle gibi geri dönen taşların Bennu yörüngesinde birkaç gün ‘mini Ay’ görevi gördükten sonra yüzeye inmeleri oldu.
TAŞLAR NEDEN PATLIYOR? İKİ İHTİMAL VAR
Osiris-REx takımı bu bilinmeyenin iki olasılığı olduğunu öne sürüyor. Biri Bennu’daki ısının aşırı yüksek derecelere ulaşması 115°C ile -73°C. Bu geçişten doğan baskı kütlelerinin çatlayıp kırılmasına ve popcorn gibi patlayıp uçuşmaya başlamasına yol açıyor.
Diğer olasılık ise Bennu’nun mikro meteor bombardımanına uğrayıp bunların yüzeye çarpmasıyla kütleleri yerinden oynatması.
ASTEROİT OPERASYONU TARİHİ: 25 AĞUSTOS 2020
Ne yazık ki Osiris-REx, Bennu’nun etrafında tek başına bu sırrı çözebilecek kadar uzun süre kalamayacak. Dünya’ya dönüşüne kadar kalan sürede inceleyecek; daha çok şey var o yüzden Bennu’nun kütle patlamaları bir süreliğine rafa kalkacak. Ama Carl Hergenrother, gelecekte başka bir asteroit de bu fenomeni araştırmak için güçlü bir kanıt sahibi olduklarını iddia ediyor.
Öte yandan Osiris-REx’in asteroite ineceği yer de belli oldu: Genişliği 16 metre olan Nightingale adlı bölge. Osiris-REx’in genişliği 6 metre. Sonda inecek, asteroitten parçalar toplayacak. Bu iş için 25 Ağustos 2020 tarihi belirlendi.
Fotoğraflar ve video: NASA, Arizona Üniversitesi, Youtube
BAĞLANTILI HABER VE MAKALELER: ‘DÜNYA’NIN ETRAFINA ASTEROİT KALKANI KURALIM’
