Home DIŞ UZAY EVREN DÜZ MÜ YUVARLAK MI?
DIŞ UZAY - 18 Kasım 2019

EVREN DÜZ MÜ YUVARLAK MI?

Nurtopu gibi bir kozmik tartışmamız oldu. Planck Uzay Gözlemcisi'nin kozmik haritasını inceleyen bilim insanları "Evren küre olabilir" dedi.

Kainatın diğer ucuna kadar gidin ve göreceksiniz ki, başladığınız yere gelmişsiniz! Planck Uzay Gözlemcisi’nin elde ettiği verilere göre, evren düz olmayabilir. Küre şeklinde olabilir ki; bu bugüne kadar ki kozmosla ilgili tüm bilgilerimizi alt üst edebilecek bir teori…

2009-2013 yılları arasında ‘görev yapan’ Planck Uzay Gözlemcisi bize Büyük Patlama’dan bu yana oluşan kainatın kozmik haritasını çıkardı. Elde edilen verilerden biri şuydu: Çekim merceklemesi beklenildiğinden daha yüksekti. Sapienza Üniversitesi’nden Alessandro Melchiorri‘ye göre bunun nedeni, belki de kainatın şeklinin düşündüğümüzden farklı olmasıydı…

Sapienza Üniversitesi’nden Alessandro Melchiorri.

‘KÜRE OLMA ORANI DÜZ OLMASINDAN 41 KAT FAZLA’

Bugüne kadarki tüm bilgiler evrenin düz olduğunu gösteriyordu. Bir kağıt gibi eğri olmayan bir yer… Ancak Planck Uzay Gözlemcisi’nden gelen verilere göre, kainat ‘kapalı’ bir yer olabilir. Küre gibi… Yani başta da dediğimiz gibi… Bir yere doğru giderseniz, aslında başladığınız yere ulaşacaksınız…

BAĞLANTILI HABER: “SAMANYOLU, PRINGLES CİPSİ GİBİ KIVRIMLI”

Peki emin miyiz? Bilim insanlarına göre kainatın ‘kapalı bir yer’ olma oranı düz olmasından 41 kat fazla… Alessandro Melchiorri bu oran için “Bu, bugüne kadarki en net kozmolojik veri. Bize bambaşka bir ‘büyük resim’ gösteriyor” diyor.

Kainat gerçekten ‘kapalı bir ortam’sa, bu kozmosu anlamamız için büyük bir sorun taşıyor demektir. O zaman ‘büyüyen kainat’ teorisi ortaya çıkıyor ki; yanıbaşımızdaki evrenin olması gerektiğinden daha hızlı büyüdüğü anlaşılıyor. Yani ‘kozmolojik kriz’le karşı karşıyayız…

“ÖNÜMÜZDEKİ YILLARDA DAHA FAZLA VERİ LAZIM”

“Kapalı bir evrende bu anormallikler düşündüğümüzden fazla olacaktır. Evrenin bizim anladığımız modeli ve formasyonu konusu üzerine ciddi düşünmeliyiz” diyor Alessandro Melchiorri… Evrenin oluşum modelini nasıl biliriz? Büyük Patlama sonrası evren düzenli olarak genişledi. Böylece düz bir evrene ulaşıldı. Eğer evren ‘kapalı’ysa o zaman bakış açımızın komple değişmesi gerekiyor.

BAĞLANTILI HABER: EVREN GENİŞLEDİKÇE GALAKSİLER BİZDEN UZAKLAŞIR… AMA BU DEĞİL

Princeton Üniversitesi’nden David Spergel’e soruldu bu iddia… “Çok önemli bir tez ancak verilere dayalı olduğu konusunda şüphelerim olacak” dedi… Ama yine de kapıyı kapatmadı: “Önümüdeki yıllarda daha fazla veri elde edip daha fazla bilgi sahibi olacağımız kesin.” Örneğin Güney Amerika ülkesi Şili’de yapılan Simons Gözlemevi çekim merceklemesiyle ilgili bize kesinlikle daha fazla detay sunacak…

O güne kadar nurtopu gibi bir krizimiz var: Evren düz mü, yuvarlak mı?

PLANCK UZAY ARACI NEDİR?

Vikipedi: Planck, 2009’dan 2013’e kadar Avrupa Uzay Ajansı tarafından işletilen ve yüksek hassasiyet ve küçük açısal çözünürlükte, mikrodalga ve kızıl ötesi frekanslarda kozmik mikrodalga arkaplanın anizotropilerini haritalayan bir uzay gözlemciydi.

BAĞLANTILI HABER: UZAYDA OKSİJEN OLMADIĞINI TEKNOLOJİ OLMADAN İLK NASIL ÖĞRENDİK?

Çeviri: New Scientist

Fotoğraflar: SCIENCE PHOTO LIBRARY, Sapienza Üniversitesi