Atatürk Üniversitesi’nin uzay konusundaki en büyük altyapı yatırımı olan Doğu Anadolu Gözlemevi (DAG) Teleskobu’nun fabrika testlerine başlandı. 26 Ekim’e kadar devam edecek teleskop test programı; İtalya – Lecco’daki tesislerde Türkiye’den giden teknik ekibin gözetiminde gerçekleştiriliyor.
HASSAS ÖLÇÜMLER YAPILIYOR
DAG Teleskobu testleri, Işık Üniversitesi OPAM tarafından tasarlanan ve Adaptif Optik ve Derotator sistemleri üretilen, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Atatürk Üniversitesi desteğiyle yürütülüyor.
Testlerde, Atatürk Üniversitesi bünyesindeki ATASAM ve DAG Teknik Ekibi, AMOS (Belçika) ve EIE (İtalya) Teknik Ekipleri ile teleskobun mekanik ve optik tasarımını yapan Işık Üniversitesi OPAM Teknik Ekibi hazır bulundu. Malzeme, mekanik, elektrik, elektronik, hareket, titreşim, alıcı, yazılım, kontrol sistemi, takip, ısı ve benzeri fonksiyon ve performans testleri farklı senaryolar ve opsiyonlarla tekrarlanan hassas ölçümler yapılıyor.
TELESKOP 2020’DE DAG YERLEŞKESİNE TAŞINACAK
Testler için ATASAM ve farklı kurumlardan konusunda uzman kişilerden oluşturulan ekipte Işık Üniversitesi OPAM adına Prof. Dr. Mehmet Demirkol, OPAM Md. Dr. Öğr. Üyesi Onur Keskin, Dr. Öğr. Üyesi Erkin Dinçmen ve Uzm. Müh. Ali Cem Ünal da yer alıyor.
Testlerin ardından teleskop daha sonra bulunduğu fabrikada sökülerek belirli periyotlarla Erzurum’a getirilecek ve 2020 yılı itibariyle öncelikle DAG yerleşkesine taşınarak esas yerinde kurulum çalışmaları başlayacak.
DAG NEDİR, KAÇ AŞAMALI BİR PROJEDİR?
Anadolu’nun zirvesi Erzurum’da Türkiye’nin en büyük ve ilk kırmızı öte teleskobuna sahip gözlemevi olan DAG, internet sitesinde şu tanıtımı yapıyor:
“DAG Projesi, 3 aşamalı bir proje olup;
- ilk aşaması teleskop, kubbe, binalar ve altyapısıyla gözlemevi kurulmasından oluşan DAG Projesi’dir (2012 – 2019),
- ikinci aşaması Odak Düzlemi Aygıtları’nın (ODA) alımı, tasarımı, yapımı ve bir Optik Laboratuvarı kurulmasından oluşan ODA Projesi’dir (2016 – 2019),
- üçüncü aşaması ise 4 m’ye kadar olan bütün ayna ve uzay – uydu ekipmanlarının kaplanacağı Ayna Kaplama Sistemi’nden (AKS) oluşan AKS Projesi’dir (2018 – 2020).
2007 – 2010 yılları arasında yürütülen Bilimsel Araştırma Projeleri (Atatürk Üniversitesi – Fizik Bölümü, BAP Projeleri) kapsamında elde edilen atmosferik ve astronomik bulgular ile Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden alınan bölgenin geçmiş ve güncel atmosferik özellikleri incelendiğinde; Palandöken Dağı (3175 m rakımlı) ve çevresindeki Karakaya Tepeleri’nin (3170 m rakımlı) astronomik açıdan büyük bir potansiyele sahip olduğu ve Dünya’nın sayılı zirvelerinden birisi olduğu anlaşılmıştır. Gözlemevi yerleşkesi olarak planlanan Karakaya Tepeleri’nin (~2500 dönüm) Atatürk Üniversitesi’ne esas tahsis işlemleri (2012-2017) tamamlanmıştır. Yerleşkenin altyapısal özellikleri (yol, elektrik, su, sondaj, sismik ve jeofizik etüd, iletişim, internet, teleferik gibi) tamamlanmıştır. Karakaya Tepeleri’nin hem Erzurum şehir merkezine hem de Erzurum Havalimanı’na uzaklığı doğrusal olarak ~20 km olup, Atatürk Üniversitesi yerleşkesine uzaklığı ise doğrusal olarak ~10 km’dir. Zirveye kadar olan yolun son birkaç km’si çift şeritli stabilize dağ yolu (kış aylarında kayak sporu için kullanılabilmektedir) şeklindeyken geri kalan yolun tamamı asfalttır.”
BAĞLANTILI HABERLER:
YILDIZLARARASI KUYRUKLUYILDIZI EV YAPIMI TELESKOPLA KEŞFETMİŞ!
DÜNYANIN EN BÜYÜK TELESKOBU 3 MİLYAR IŞIK YILINDAN SİNYALLER ALDI
9. GEZEGENİN GERÇEKTEN BİR KARA DELİK OLMASI, EVRENİ ALGILAYIŞIMIZI TAMAMEN DEĞİŞTİREBİLİR
