Çin’den yayılıp küresel belaya dönen koronavirüsün yarasalardan kaynaklı olduğu iddia edilmişti. Hatta sosyal medya kullanıcıları “Yarasa yenir mi?” şarkısıyla Çinliler’e ‘sitemleri’ni dile getirmişti. Gerçekten suçlu yarasalar mı? Uçan tek memeli grubu olan bu canlıları uzun yıllardır inceleyen Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Raşit Bilgin; bunun güçlü bir ihtimal olduğunu ama daha detaylı araştırılması gerektiğini söylüyor. Ama altını çizdiği çok önemli bir nokta var: “Araştırmalar koronavirüsün insanlara geçişinin büyük ihtimalle yarasadan değil, onunla yaban hayatta temas ederek Çin’in Wuhan kentindeki pazarlarda satılan pangolinden bulaşmış olduğunu gösteriyor.”
“UZUN KANATLI YARASA ANADOLU’DAN YAYILDI”
Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Raşit Bilgin öncelikle yarasaları anlattı: “18 ülkeden araştırmacının yer aldığı bir araştırma programında uzun kanatlı yarasaların Avrupa, Kafkaslar ve Kuzey Afrika’ya Anadolu’dan yayıldığı ispatlandı. Koronavirüs, SARS ve MERS gibi birçok salgında da olduğu gibi yarasalardan kaynaklanmış olabilir.”
“YARASALAR İYİ VİRÜS TAŞIYICISIDIR”
“Yarasalar özel bağışıklık sistemleriyle virüslerden az etkilenir. Ama iyi birer taşıyıcıdır. Dünya’da 1250 türle uçabilen tek memeli grubu yarasa. Bu onların yabani hayatta diğer türlerle etkileşimini kolaylaştırıyor. Gittikçe daralan doğal yaşam alanları nedeniyle biz de bu tip virüsler barındıran birçok türle eskisinden daha yakınız.”
“SARS’I ÇOĞALTAN DA MİSK KEDİSİYDİ”
‘’Virüslerin yarasalardan insanlara doğrudan bulaşması çok nadir görülüyor. Genellikle insanlarla teması olan ‘ara türler’ ya da diğer adıyla ‘çoğaltıcı konaklar’ vasıtasıyla bize geçiyor. 2003’teki SARS salgını Çin’de bir yabani hayvan pazarında başladı. Buradaki çoğaltıcı konak türü misk kedisiydi. Bu yabani hayvan pazarlarında yarasalarla doğal habitatlarında etkileşim halinde bulunan ve bu şekilde yarasalardan virüs geçişinin olabileceği pek çok yabani hayvan satılıyor. Ardından gıda tüketimi için yarasa dışındaki bu yabani hayvanlar yakalanıp satılmak için pazarlara getirildiklerinde insana geçişin önü açılıyor.”
SPACEMAG TÜRKİYE’Yİ TAKİP ETMEK İÇİN TIKLAYIN: TWİTTER, instagram, YOUTUBE, LinkedIN, FACEBOOK, PİNTEREST
“Yarasalarla teması olan bu tip ara türlerle ilgili birçok salgın örneği var. 1990’lı yıllarda Doğu Asya’da ortaya çıkan Nipah virüsünde çoğaltıcı konak domuzken 2008’de Suudi Arabistan’da ortaya çıkan MERS’te bu tür deveydi. Koronavirüs salgınında ise bu türün pangolin olduğu yönünde bulgular var. Ancak son kertede bütün bu süreci tetikleyen tür insandır. Biz insanlar doğal habitatları yok ediyoruz, hayvan pazarları kurup yasadışı yollarla yabani hayvan ticareti yapıyoruz. Böylelikle de maalesef bu tip salgınların da ortaya çıkma ihtimalini artırıyoruz.”
PANGOLİN NEDİR, NEREDE YAŞAR?
Pangolinler veya pullu karıncayiyen, Pholidota takımından memelilerdir. Pangolin, çoğunlukla Uzakdoğu’da görülen pullu memeli bir hayvandır. Uzun ve yapışkan dokulu dil yapısı vardır. Baş, sırt, kuyruk ve bacakları kaplayan, birbirinin üstüne binen iri, kahverengi pullardan oluşur. Vücutları, kiremit gibi dizilmiş büyük keratin pullar sebebiyle, kozalaksı görünümdedirler. Pullar arasında kıllar vardır.
BAĞLANTILI HABER VE MAKALELER: BELÇİKA’DA KORONA YASAĞINA KARŞI GELENE 4000 EURO CEZA
