Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Araştırmaları Merkezi NASA, keşif aracı Opportunity’e mezar olan Kızıl Gezegen Mars’ın panoramik fotoğraflarını yayınladı. 354 fotoğrafın birleşmesinden oluşan fotoğraf serisi Perseverance (Azim) Vadisi’nde çekildi. Ki bu bölge, geçtiğimiz Şubat ayında Opportunity’nin ‘öldüğü’nün açıklandığı bölgeydi…
NASA yetkilileri fotoğrafla ilgili şu açıklamayı yaptı: “354 kare, Opportunity’nin vedasından önceki 29 gün boyunca çekilip Dünya’ya gönderilmişti. Perseverance (Azim) Vadisi şu an aracın mezar yeri!”
Opportunity Projesi yetkilisi John Callas “Panoramik fotoğraflar aracın keşif gücünü gösteriyor. Merkezde Endeavor (Gayret) Krateri’ni görebilirsiniz. Araç sayesinde Mars’ın çoğu özelliğini keşfettik” diye konuştu.
1 KM DİYE GİTTİ, 48 KM YOL YAPTI
NASA 8 aylık bir uğraşın ardından Opportunity ile bağın 13 Şubat 2019’da koptuğunu açıklamıştı. Verilen bu zor karar aslında NASA’nın Temmuz 2003’te ikiz araçlar Spirit ve Opportunity’i gönderdikleri Mars programının sonuydu. (Spirit, 2011’de Mars’ta kuma takılarak ‘hayata veda’ etmişti.)
NASA’nın Opportunity hedefi aslında şuydu: Araç 92 gün Mars’ta kalacak, 1 kilometre yol katedecekti. Ancak ’emektar’ araç Kızıl Gezegen’de 14.5 yıl görev yaptı ve tam 48 kilometre yol gitti.
OPORTUNITY, MARS’TA NELERİ BAŞARDI?
Amerikalıların kısaca ‘Oppy’ dediği Opportunity aracı Mars’ta ne rekorları kırdı? Buyrun istatistiklere:
- Mars’ta bir günde en fazla yol kat ettiği gün 20 Mart 2005’ti. O gün Oppy 220 metre ilerlemişti.
- Tam 217 bin fotoğraf çekip Dünya’ya gönderdi.
- 52 kayayı tam teşekküllü inceledi.
- Suyu oluşturan Fe₂O₃ formundaki demir minerali hematiti buldu.
- Endeavor Krateri’nde bir zamanlar Dünya’daki gibi göllerin olduğunu keşfetti.
UMUT YILDIZ: “DONDU, ŞARJI BİTTİ, SİSTEM SAATİ DURDU”
NASA’ya ait Jet Propulsion Laboratory (JPL) astrofizik alanlarında araştırmacı olarak çalışan Doktor Umut Yıldız, Twitter üzerinden MER olarak bilinen Oppy’nin kum fırtınasına girmesi ve sonrasında yaşanan gelişmeleri şöyle paylaştı:
“Planlanandan 60 kat uzun yaşayan, Mars yüzeyinde 45 km yol kateden MER, 30 Mayıs’ta fırtınayı tespit etmişti. Fırtınada toprağa gömülen MER, güneş enerjisiyle çalıştığı için iletişim kurulamadı. Bunun üzerine NASA acil durum ilan edip bütün bilim enstrümanlarını kapatılıp, sadece yaşadığına dair bilgi veren bölümü açık tuttu. Ancak fırtına tahminlerden daha uzun sürdü ve MER’in pillerinde kalan son enerji sistem saatini korumak için kullanıldı. Güneş enerjisiyle çalışan MER, devam eden fırtınada güneş ışığı daha da azaldı ve pillerini şarj edemedi. Mars’ta -24 C ile -57 C olan ortamda kalan MER, donmaya başladı. Şarjı da biten aracın, sistem saati de durdu. Keşif aracının acil durumlarda her şeyi kapatılsa bile sonra iki tarafın bildiği saatlerde sinyal gönderdiği için saatin durması çok olumsuz bir durum. Çünkü fırtına geçip, Güneş enerjisi panelleri Güneş görse bile sistem saati çalışmadığı için keşif aracının göndereceği sinyaller, NASA’nın bildiği bir zamanlarda değil, keşif aracının göndereceği bir zamanda alınacak. Bu da her türlü alıcı açık olsa da NASA tarafından o anı yakalamak imkansız oluyor. Aynı durum Dünya’dan sinyal gönderildiğinde de geçerli. Yeni karşılıklı gönderilen sinyallerin yakalanması çok zor.”
BAĞLANTILI HABER VE MAKALELER: “MARS’TA YAŞAM VAR, İŞTE BÖCEK FOTOĞRAFI!”
