1. Fotoğraflarda hiç yıldız görünmüyor.
Fotoğraflarda görünen gökyüzünün karanlık olmasının nedeni gece olması değil, Ay’da atmosfer olmamasıydı. Yani gün ışığında da gökyüzü siyah görünüyordu. Ama siyah gökyüzünde yıldızların görünmesi gerekirdi! Ay’da çekilen fotoğrafların çoğu 1/150 ve 1/250 enstantane ayarlarında, yani saniyenin 150’de biri ya da 250’de biri gibi yüksek hızlarda çekilmişti. Bu kısa süre Güneş ışığı için yeterli ancak yıldızların görece sönük ışığı için yetersizdi. Dolayısı ile Güneş’in aydınlattığı alanlar fotoğraflarda düzgün pozlanmış olarak görünürken, yıldızlar görünmüyordu (Aynen gündüz vakti dünyada çektiğimiz fotoğraflarda da yıldızların görünmemesi gibi).
2. Buzz Aldrin, Ay modülünden yüzeye inerken gölgede olmasına rağmen aydınlık ve net bir biçimde görülebiliyor.
Fotoğrafın aslında stüdyo ortamında ve birden fazla ışık kaynağı ile çekildiğini ve bu yüzden astronot Buzz Aldrin’in gölgede bile böylesine aydınlık ve net göründüğünü ileri sürdüler. Gölgede kalan yerlerin karanlık olması ve görülmemesi gerekirdi.
Bu teorinin bir yere kadar doğru olduğunu da belirtmek gerekir: Bu fotoğrafta gerçekten birden fazla ışık kaynağı var! Güneş’ten gelen ışık, ayın yüzeyinden yansıyan ışık, Dünya’nın yüzeyinden yansıyan ışık ve Eagle’ın kendisinin üzerinden yansıyan ışık. Bütün bu ışıklar ile Aldrin’in gölgede de görünmesi aslında gayet normal. Dünya’da da gölgedeki birinin fotoğrafını çekerken gölge olmasına rağmen örneğin başka bir yerden yansıyan bir ışıkla beraber çektiğimiz kişi gayet net olarak görünebilir. Aksi taktirde fotoğraf tarihi boyunca gölgede çekilen fotoğrafların hiç birisininde çektiğimiz konu görünmemeliydi…
3. Fotoğrafların kalitesi çok yüksek.
1969 yılında böylesine yüksek kalitede fotoğrafların elde edilmesinin mümkün olmadığını söyleyenler aynı dönemde Hasselblad kameralarla yapılan başka çekimlerden elde edilen fotoğrafları da incelemelidir. Geçen haftaki yazıda Hasselblad kameralardan ve bu görev için nasıl tasarlandıklarından bahsetmiştik. 35 mm’lik reflex kameralarla yapılan çekimlerde fotoğraflar film üzerine 24 mm x 36 mm alana kayıt edilirler (bugün full frame tabirini kullandığımız ölçünün aynısı) ancak Hasselblad orta formatta kameralar üretiyor ve 45 mm x 60 mm ya da 60 mm x 60 mm ölçülerinde fotoğraf üretiyor. Sadece basit bir alan hesabı ile kalite farkını görmek mümkün:
- 24 mm x 36 mm = 867 mm2
- 45 mm x 60 mm = 2.700 mm2
- 60 mm x 60 mm = 3.600 mm2
4 katından fazla bir fark ile görüntü kalitesinin de bu kadar iyi olması şaşırtıcı olmamalı…
4. Amerikan bayrağı rüzgarda dalgalanıyor gibi görünüyor ancak Ay’da rüzgar yok!
Rüzgar olmadığında bayraklar asıldığı yerden aşağıya sarkmalı (Dünya’da ya da Ay’da). Ancak NASA’da bu durumu önceden düşünmüşlerdi, sarkan bir bayrak istedikleri görüntüyü vermeyeceği için bayrağa direkte tam bir dikdörtgen haline de durabilmesini sağlayacak açılabilen çubuklar eklenmişti. Ancak bu çubukları tam açamadıkları için gergin ve dikdörtgen görüntü yerine dalgalanmaya benzer bir görüntü ortaya çıkmıştı.
5. Astronotların elinde fotoğraf makineleri yok, fotoğrafları kim çekti?
Buzz Aldrin’in kaskından Neil Armstrong’un görüldüğü fotoğrafta Neil Armstrong’da da kamera görülmediği, fotoğrafları dünyada bir stüdyoda başkasının çektiği yönünde iddialar var. Geçen haftaki yazıda kullanılan kameralardan bahsetmiştik. Hasselblad kamera Neil Armstrong’un göğsüne sabitlenmişti ve fotoğraf çekmek için vizörü göze yaklaştırmaya gerek yoktu, vizöre yukarıdan bakılıyordu. Ayrıca, astronotlara vizöre bakmadan da fotoğraf çekebilmek için kadrajı yaklaşık olarak tahmin etmek ve kamera ayarlarını yapabilmek üzere eğitim verilmişti. Bu fotoğrafta Neil Armstrong’un ellerinin göğsünde olduğunu, kamerayı tuttuğunu görebilirsiniz.
6. Ayakizleri hala duruyor!
Üzerinde atmosferi, okyanusları ve hayat olan dünyada ayak izleri ya da farklı izler zamanla rüzgar, yağmur ve benzeri yüzey aktiviteleri nedeni ile silinebilir. Ancak Ay’da bunların hiçbiri olmadığından astronotların ayak izleri halen aynen silinmeden duruyor!
NASA’nın 2009’dan beri Ay yörüngesindeki Lunar Reconnaissance Orbiter’ı tüm Apollo görevlerindeki iniş alanlarının fotoğraflarını çekti ve bu fotoğraflarda ayak izleri bile görülebiliyor! Ancak Dünya’dan görmek mümkün değil, Dünya’daki en büyük teleskopla bile Ay yüzeyinde bir evden daha küçük objeleri görmek henüz mümkün değil ancak bunun için de fazla beklememiz gerekmeyecektir.
BAĞLANTILI HABER VE MAKALELER: ÖZGÜR ÖNEY’DEN 2’NCİ YAZI: ‘FOTOĞRAFIN İCADI’
